Þetta Blogg virðist vera enn þá virkt..... merkilegt nokk :)

Brandari í tilefni dagsins:

Allir strákarnir náðu sér í stelpu nema Tommi...
...hann var hommi...

Hvers vegna eru heimilin að verða gjalþrota ?

Vildi bara leggja áherslu á neðangreint sem ég skrifaði í janúar á þessu ári.

En við það má bæta að þegar fullyrt er að 18% heimila eiga minna en ekki neitt, þá er verið að miða við fasteignaverð (Fasteignamat ríkisins) í nóvember á síðasta ári og skuldir í dag, eða um áramót í besta (versta) falli, en það er nýjasta fasteignamat sem ráðamenn hafa úr að spila. Raunverulega eru það því miklu fleiri sem eiga ekki neitt, þar sem raunverð fasteigna er miklu minna í dag. Fasteignasalar leika svo nákvæmlega sama leikinn og bílasalar hafa leikið undanfarin áratug; skipti ! Og halda því gangverði allt of háu, sem er auðvitað ekki raunverulegt (hafa auðvitað hag af því sjálfir eins og bílasalarnir). Eignahlutfallið skiptir þó litlu máli í dag, svo framalega sem menn geti borgað af sínum lánum. Húsnæðisverð kemur til með að hækka í framtíðinni, bara spurning um einhver ár (eða áratugi, lánin eru jú afgreidd til 20 - 40 ára, langtíma fjárfesting í mörgum tilfellum). Það sama á svo ekki við um bílalánin, vegna þess að druslan bara lækkar og lækkar í verði, en lánin bara hækka. Hverjum dettur eiginlega í hug að fara í bílaumboð og kaupa bíl með tóma buddu, og vera á yfirdrætti. Greinilega mjög mörgum, en þeim er auðvitað ekki viðbjargandi. Sömu einstaklingar tóku í mörgum tilfellum sama pólinn í fasteignaviðskiptum. Á að slá skjaldborg um þetta fólk, mér er spurn. Annars að mínu mati á að slá skjaldborg (og það góða skjaldborg) um það fólk sem hefur keypt sér fasteign á síðastliðnum árum með íslenskum lánum, verðtryggðum að sjálfsögðu og veðsetning á fasteign fór ekki yfir 100% á þeim tímapunkti, og er komið í atvinnuleysi, punktur. Annað er óraunhæft, vegna þess að það er fullt af fólki sem hefði farið í gjaldþrot án þess að til bankahrunsins hefði komið, um það vitna flestar þær fréttaskýringar sem ég hef lesið undanfarið "Fjölskylda berst í bökkum", "Einstæð móðir með tvö börn er að missa aleiguna" og svo framvegis. Annars kemur greinin frá janúar hér á eftir, hún stendur.

 

"Er ekki málið það að heimilin í landinu hafa stundað sama leikinn og bankarnir.

Þau hafa mörg hver skuldsett sig fram úr hófi, með allt að 100% lántöku (og jafnvel meiri), og oft á tíðum notað ákveðin hluta af láninu sem neyslulán. Einnig hafa mörg heimili tekið lán í erlendri mynt, á sama tíma og verð á húsnæði var í sögulegu hámarki (hafði hækkað jafnvel um 200% á örfáum árum) og krónan í engu samhengi við erlenda mynt. Þetta gat því miður ekki endað með öðru en gríðarlegri hækkun á þessum erlendu lánum. Til að mynda var dollarinn 110 ISK í nóvember 2001, síðan var hann fjórum árum seinna 59 ISK, þetta segir nú ákveðna sögu um stöðu krónunnar.

Hér á árum áður safnaði landinn peningum, svo sem með sparimerkjum og öðrum leiðum og átti að öllu jöfnu einhverja aura til að borga út, þegar fyrsta húsnæðið var keypt. Þessu virðist landinn hafa gleymt, í allri græðgisvæðingunni. Þar vildu menn vera meira en þeir réðu við, burt séð frá tekjum. Allir vildu eiga allt.

Við 18 ára aldur er einstaklingur orðinn fjárráða og sjálfráða, og er honum þá treystandi samkvæmt lögum að sjá um sýnar fjárfestingar og skuldbindingar sjálfur. Þá er ábyrgðin fyrst og fremst hans sjálfs, og raunverulega engra annarra !

Þannig að landinn ber ekki síðri ábyrgð á stöðu Íslands en bankarnir, ríkisstjórnin, fjármálaeftirlið og Davíð Oddson. 

Þar sem krónan hefur verið eins og jójó undanfarna áratugi gagnvart erlendri mynt, þá getur það aldrei verið góð leið til að fjármagna innlendar fjárfestingar, þegar landinn hefur laun í Íslenskum krónum. Það eina sem landinn hefur horft á gagnvart erlendum lánum er hversu lágir vextir er í boði og engin verðtrygging. Það er því miður ekki raunhæft hér á Íslandi.

Þar sem verðtrygging er því miður órjúfanlegur fylgifiskur krónunni út af ofangreindum ástæðum, er ekki hægt að afnema hana, nema að taka upp aðra mynt. Hún verður ekki tekinn upp einhliða, punktur.

Hitt er annað mál, að skynsamlegast væri að binda íbúðalán við byggingarvísitölu eins og áður var gert. Það sér hver heilvita maður að ef brennivín og tóbak hækkar, þá er það algerlega út úr korti að lánin á heimilum landans hækkar. Þau eiga að sjálfsögðu að fylgja byggingarkostnaði og húsnæðisverði.

Neyslulánin eiga að fylgja neysluvísitölu, en ekki húsnæðislánin.

Kv/SvR"

Kv/SvR

14 þúsund heimili eiga bara skuldir

Hvers vegna eru heimilin að verða gjalþrota ?

Er ekki málið það að heimilin í landinu hafa stundað sama leikinn og bankarnir.

Þau hafa mörg hver skuldsett sig fram úr hófi, með allt að 100% lántöku (og jafnvel meiri), og oft á tíðum notað ákveðin hluta af láninu sem neyslulán. Einnig hafa mörg heimili tekið lán í erlendri mynt, á sama tíma og verð á húsnæði var í sögulegu hámarki (hafði hækkað jafnvel um 200% á örfáum árum) og krónan í engu samhengi við erlenda mynt. Þetta gat því miður ekki endað með öðru en gríðarlegri hækkun á þessum erlendu lánum. Til að mynda var dollarinn 110 ISK í nóvember 2001, síðan var hann fjórum árum seinna 59 ISK, þetta segir nú akveðna sögu um stöðu krónunar.

Hér á árum áður safnaði landinn peningum, svo sem með sparimerkjum og öðrum leiðum og átti að öllu jöfnu einhverja aura til að borga út, þegar fyrsta húsnæðið var keypt. Þessu virðist landinn hafa gleymt, í allri græðgisvæðingunni. Þar vildu menn vera meira en þeir réðu við, burt séð frá tekjum. Allir vildu eiga allt.

Við 18 ára aldur er einstaklingur orðinn fjárráða og sjálfráða, og er honum þá treystandi samkvæmt lögum að sjá um sýnar fjárfestingar og skuldbindingar sjálfur. Þá er ábyrgðin fyrst og fremst hans sjálfs, og raunverulega engra annara !

Þannig að landin ber ekki síðri ábyrgð á stöðu Íslands en bankarnir, ríkisstjórnin, fjármálaeftirlið og Davíð Oddson. 

Þar sem krónan hefur verið eins og jójó undanfarna áratugi gagnvart erlendri mynt, þá getur það aldrei verið góð leið til að fjármagna innlendar fjárfestingar, þegar landin hefur laun í Íslenskum krónum. Það eina sem landinn hefur horft á gagnvart erlendum lánum er hversu lágir vextir er í boði og engin verðtrygging. Það er því miður ekki raunhæft hér á Íslandi.

Þar sem verðtrygging er því miður órjúfanlegur fylgifiskur krónunni út af ofangreindum ástæðum, er ekki hægt að afnema hana, nema að taka upp aðra mynt. Hún verður ekki tekinn upp einhliða, punktur.

Hitt er annað mál, að skynsamlegast væri að binda íbúðalán við byggingarvísitölu eins og áður var gert. Það sér hver heilvita maður að ef brennivín og tóbak hækkar, þá er það algerlega út úr korti að lánin á heimilum landans hækkar. Þau eiga að sjálfsögðu að fylgja byggingarkostnaði og húsnæðisverði.

Neyslulánin eiga að fylgja neysluvísitölu, en ekki húsnæðislánin.

Kv/SvR

Heimili að verða gjaldþrota

BORG hefur tilskilin leyfi.

Ég get ekki séð annað en Borg hafi öll þau leyfi sem til þarf til að reka steypuverksmiðju samkv. neðangreindu:

"Hjá Einingaverksmiðjunni BORG í Kópavogi starfa nú ríflega 90 manns við framleiðslu, sölu og dreifingu forsteyptra húseininga og steinsteypu. Skv. aðalskipulagi Kópavogsbæjar er talið að á uppfyllingu á nesinu geti skapast um 50 - 150 ný störf, þrátt fyrir það virðast yfirvöld tilbúin til að fórna 90 störfum sem þegar eru á svæðinu. "Fyrirtækið hefur látið til sín taka á markaði sem lengi hefur einkennst af fákeppni. Nú þurfum við auk þess að berjast við samkeppnisaðila okkar á steypumarkaðnum, BM Vallá og Mest, að berjast fyrir tilverurétti okkar við yfirvöld án þess að mæta nokkrum vilja til samvinnu." Segir Hermann Guðmundsson framkvæmdastjóri fyrirtækisins.

Talsmaður Kópavogsbæjar hefur fullyrt að starfsemin sé rekin í óleyfi þrátt fyrir að Heilbrigðisnefnd hafi gefið út starfsleyfi til fimm ára árið 2006. Leyfið gildi því til ársins 2011. Ágreiningur hefur hins vegar verið um umfang starfsleyfisins og er málið nú í stjórnvaldsmeðferð hjá úrskurðarnefnd. Auk deilna um starfsleyfi gaf Kópavogsbær BORG 20 daga frest í vetrarhörkunni í janúar til að fjarlægja nær allar birgðir fyrirtækisins af forsteyptum einingum af landi sem fyrirtækið hafði leigt af bænum. Hermann segir fyrirtækið eiga lóð í Hafnarfirði sem nýta á undir þessar einingar en að vetrarhörkur hafi ekki leyft nauðsynlegar jarðvegsframkvæmdir. "Við höfum nú þegar reynt að verða við óskum bæjarins og flutt nær allar okkar einingar af staðnum á tímabundin geymslusvæði. Við höfum átt gott samráð við hafnarvörð um málið." Ástæðan fyrir uppsögn leigusamnings er sögð sú að malbikunarframkvæmdir eiga nú að hefjast á svæðinu og svæðinu síðan lokað af sem alþjóðlegu tollasvæði frá 1. febrúar.

Íbúar í næsta nágrenni við starfsstöð fyrirtækisins hafa mótmælt starfseminni harkalega vegna mengunar og hávaða. Við athugun kemur hins vegar í ljós að húsnæði nágrannanna er skráð sem iðnaðarhúsnæði hjá Fasteignamati ríkisins. Þá má einnig taka fram að hafnarsvæðið á Kársnesi er skilgreint sem iðnaðar- og hafnarsvæði í aðalskipulagi Kópavogsbæjar. "Þeir sem kjósa að búa í iðnaðarhúsnæði á iðnaðarsvæði verða að sætta sig við ákveðið rask af þeim völdum."

Forsvarsmenn Borgar telja að verulega sé vegið að fyrirtækinu og telja það víst að umræðan í fjölmiðlum undanfarna daga og vikur hafi verið á þann veg að hún skaði orðspor fyrirtækisins alvarlega."

Svo er það spurning hvaða annarlegu hvatir liggja að baki þessu einelti sem Borg þarf að búa við af hendi Kópavogsbæjar. 

Þarf ekki að standa vörð um virka samkeppni ! 

 

Borg ehf. hefur ekki tilskilin leyfi

Aðeins meira um hann Jónas.

Jónas og Magga eru sofandi þegar allt í einu heyrist bankað á dyrnar hjá þeim.

Jónas veltir sér við, og lítur á klukkuna: hún er hálf fjögur. „Ég ætla sko ekki að fara á fætur á þessum óguðlega tíma," hugsaði Jónas og hallar sér aftur. Þá er aftur barið og nú fastar en áður.

„Ætlar þú ekki að fara til dyra?" spyr Magga.

Svo Jónas drattast framúr og að útidyrunum. Hann opnar og þar stendur maður, greinilega mjög drukkinn.

„Góða kvöldið," drafar sá drukkni. „Mætti ég biðja þig um að ýta mér dálítið??"

„Nei, farðu til fjandans. Klukkan er hálf fjögur. Ég var sofandi!" segir Jónas og skellir hurðinni aftur. Hann fer upp í rúm og segir Möggu hver þetta var. Magga segir „Þetta var nú ekki sérlega kurteislegt af þér. Manstu kvöldið þegar bíllinn okkar bilaði í rigningunni og þú þurftir að banka hjá manninum og fá aðstoð við að koma honum í gang aftur? Hvað heldurðu að hefði gerst ef hann hefði sagt þér að fara til fjandans?"

„En hann er blindfullur," mótmælir Jónas.

„Það skiptir ekki máli," segir Magga. „Hann þarfnast hjálpar og það væri ómannúðlegt að bjóða honum ekki aðstoð." Svo að Jónas neyðist til að klæða sig og fara fram.

Hann opnar dyrnar, en þar sem hann sér ekki manninn, þá kallar hann. „Hey, viltu ennþá láta ýta þér?"

Og hann heyrir rödd sem drafar „Já takk!"

Jónas getur enn ekki komið auga á manninn, svo hann kallar „Nú, hvar ertu þá?"

Og maðurinn svarar „Ég er hérna í rólunni þinni."

Eru þetta ummerki um umhverfis hryðjuverk ?

Hestamenn hvað !

Meira Enduro vs. Sýslumaðurinn á Selfossi

Ár 2006, fimmtudaginn 2. nóvember, er á dómþingi Héraðsdóms Suðurlands, sem háð er að Austurvegi 4, Selfossi, tekið fyrir mál nr:

 

                               S-466/2006:

                               Ákæruvaldið

                               (Gunnar Örn Jónsson)

                                         gegn

                                R.

                              (Björn Þorri Viktorsson hdl.)

og uppkveðinn svofelldur:

 

d ó m u r :

       Mál þetta, sem dómtekið var að lokinni aðalmeðferð 30. október sl., er höfðað með ákæru lögreglustjórans á Selfossi, dagsettri 19. júní  2006 á hendur R, kt. 000000-0000, Háholti 7, Hafnarfirði „fyrir utanvegaakstur með því að hafa, síðdegis laugardaginn 3. júní 2006 ekið þunga bifhjólinu U utan vega í vestanverðum hlíðum Dyrfjalla á Ölfusafrétti, sveitarfélaginu Ölfusi“.         Ákæruvaldið telur brot ákærða varða við 17. gr. sbr. 76. gr. náttúruverndarlaga nr. 44/1999 og þess krafist að ákærði verði dæmdur til refsingar.

       Af hálfu ákærða er krafist frávísunar þar sem rannsókn málsins sé áfátt en ef ekki þá sýknu af refsikröfunni, en til vara vægustu refsingar sem lög leyfa.  Þá er krafist málsvarnarlauna.

       Málsatvik

            Í málinu liggur eingöngu fyrir frumskýrsla lögreglu sem snýr að rannsókn málsins. Frumskýrsla þessi er gerð 13. júní 2006. Segir þar að þann 3. júní s.l. hafi verið farið í sameiginlegt eftirlit lögreglu og Landhelgisgæslu Íslands (LGH) með   utanvega akstri. Áhersla hafi verið lögð á viðkvæm gróðursvæði eins og Hellisheiði, Hengil og hálendið ofan Árnessýslu. Til eftirlitsins hafi verið notuð þyrla LHG, TF-Líf með fimm manna áhöfn. Lagt hafi verið upp frá Selfossflugvelli um kl. 17.00 og flogið sem leið lá vestur yfir Þrengsli og Hellisheiði. Þaðan hafi verið flogið til norðurs yfir Hengil og áfram yfir Dyrafjöll.

            Segir svo í skýrslunni. „ Þegar flogið var yfir vestanverða hlíð Dyrafjalla, sáum við hvar þremur bifhjólum var ekið í suður eftir stíg eða götu sem greinilegt var að torfæruhjólum hafði verið ekið mikið um. Ökumenn bifhjólanna reyndu að hylja skráningarnúmer með því að setja hendur sínar yfir þau en áhöfn TF-Líf var með myndbandsupptökuvél og myndaði vettvang. Flugstjóri þyrlunnar lenti skammt frá enda höfðu ökumenn torfæruhjólanna stöðvað akstur. Ég fór og ræddi við ökumann U, R. R kynnti ég ástæðu afskipta lögreglu sem væri eftirlit með utanvegaakstri og að hann hefði verið staðinn að slíkum akstri. R kynnti ég að skrifuð yrði lögregluskýrsla varðandi meint brot hans. Aðspurður sagðist U ekki vilja tjá sig varðandi meint brot.  R framvísaði ökuskírteini í gildi. Samkvæmt upplýsingum úr ökutækjaskrá er R skráður eigandi að U og hjólið skráð sem þungt bifhjól. Sökum aðstæðna á vettvangi var ekki unnt að gera ökumanni að hætta akstri á þeirri stundu. Skýrslu fylgir útprentun úr ökutækja og ökuskírteinaskrá. Myndband af vettvangi er í fórum LHG.“ Skýrsluritari er sami lögreglumaður og var á vettvangi. Engar skýrslur voru teknar af ákærða né málið rannsakað frekar áður en ákæra var gefin út.

Dómurinn ásamt sækjanda, verjanda og ákærða svo og lögreglumanninum sem stóð að eftirlitinu og yfirlögregluþjóni hjá lögreglunni á Selfossi fóru á vettvang þann 19. september s.l. og gengu frá Nesjavallavegi eftir slóða þeim sem ákærði ók eftir og niður í Grafning.

       Verður nú rakinn framburður ákærða og vitna fyrir dómi.

       Ákærði, R kom fyrir dóminn.  Sagði hann að umræddan dag hefði hann ásamt tveimur öðrum félögum sínum komið hjólandi austur Nesjavallaveg og beygt inn á þennan vegaslóða við mastur. Þeir hafi keyrt nokkra kílómetra eftir þessum slóða. Sá þriðji sem var með þeim var einhvers konar fararstjóri hjá þeim þar sem hann hafði oft farið þennan veg áður.  Þeir hafi líka verið búnir að kynna sér leiðina í bókinni Utan alfaraleiða áður en þeir fóru af stað. Það hafi verið sól og gott veður. Í för með honum hafi verið Ástþór Ingvi Ingvason og Gunnar Friðriksson. Þeir hafi verið búnir að snúa við þegar lögreglan hafði afskipti af þeim. Sagði ákærði að þeir hefðu alls ekki talið að þeir væru að aka utan vega.

       Leifur Halldórsson lögreglumaður kom fyrir dóminn. Sagði hann að við umrætt eftirlitsflug hafi hann farið ásamt áhöfn TF-Líf frá Landhelgisgæslunni. Við yfirflug norðan við Dyrafjöll, hafi þeir orðið varir við ákærða ásamt fleirum og því lent þyrlunni í þeim tilgangi að hafa afskipti af ákærða þar sem þeir hefðu séð ákærða aka eftir slóða eða troðningum. Þennan dag hafi þeir haft afskipti af nokkrum hópum og ekkert meira um það að segja.  Vitnið er spurt um hvernig vettvangur hafi litið út frá lofti séð og svaraði vitnið því að þetta hafi litið út sem slóði eða troðningur eða moldargata sem vatn gæti hafa runnið í. Sagði hann að hnitin sem kæmu fram í lögregluskýrslu væru uppgefin af Landhelgisgæslunni. Aðspurt um staðsetningu á vettvangi þegar að vettvangsgangan var farin sagði vitnið að hann teldi að vettvangur hafi ekki verið sá sami og GPS hnitin sögðu til um en taldi sig ekki geta deilt um hnitin. Brotavettvang hefði hann talið að væru nokkur hundruð metrum austar. Aðspurt um þriðja manninn sem var á vettvangi og kom fram í frumskýrslu lögreglunnar, svaraði vitnið því að þriðji maðurinn hafi ekki verið á vettvangi. Skýrði hann þetta misræmi í frumskýrslu og vitnisburði sínum vera að hann hefði sennilega gert skýrsluna þannig að hann hefði notað „ copy-paste“ því hann hefði verið að gera margar eins skýrslur í umrætt sinn og honum hafi láðst að breyta einu orði. Aðspurt um myndbandsupptökuna sem sögð er hafa verið tekin af LHG, sagði vitnið að sú upptaka væri ekki til vitnið hefði fengið upplýsingar um það síðar frá LHG. Aðspurt um það mat sem lögreglan notaði við að meta hvort um utanvegaakstur væri að ræða, þá sagði vitnið að hann mæti svo sjálfur hvort akstur væri utanvega eða ekki. Ef vegur væri ekki lagður af ökutækjum  eða einhverju slíku og samþykktur af þar af lútandi yfirvöldum þá teldi hann það ekki veg. Engar starfsreglur eða verklagsreglur séu til um það hvernig skuli meta utanvegaakstur, lögreglan starfi í þessu tilviki eftir náttúruverndarlögum þar sem akstur utan vega er bannaður og í þessu tilfelli hafi hann sjálfur metið svo að um akstur utan vega hafi verið að ræða.

       Hlynur Snæland Lárusson, kt. 000000-0000  og starfar við ferðaþjónustu, kom fyrir dóminn. Aðspurður sagðist hann hafa farið inn á umræddan slóða fyrir nokkuð mörgum árum og keyrt hann af og til síðan. Slóðinn hafi verið notaður í ferðaþjónustu en vegurinn væri minna notaður í dag vegna hliðsins sem er á veginum þar sem  stærri jeppar komast ekki þar í gegn.

        Ragnar B. Bjarnason, kt. 000000-0000 kom fyrir dóminn. Sagði hann að þessi leið væri opin á þrjá vegu, frá Grafningsvegi, frá Kóngsvegi og frá Nesjavallavegi. Sagði vitnið að landeigandi hefði gefið hjólamönnum leyfi til að aka eftir umræddum slóða sem væri í hans landi. Þarna keyrðu bændur á bílum, fjórhjólum og traktorum í dag. Vegurinn niður Jórukleif hafi verið lagfærður fyrir sex árum síðan af landeiganda þar sem hann hafi verið orðinn illfær fyrir bíla. 

       Hjörtur Jónsson, kt. 000000-0000  kom fyrir dóminn. Sagðist hann kannast vel við leiðina niður Folaldadali frá Nesjavallavegi niður í Grafning. Hann hafi farið þessa leið fyrst í kringum árið 1990. Hann sjái oftlega umferð á leiðinni. Taldi hann sig alls ekki vera að keyra utanvega þegar hann æki eftir umræddum slóða.

       Jakob Guðbjartsson, kt.000000-0000, jarðfræðingur kom fyrir dóminn. Sagði hann kannast við leiðina frá pípuveginum niður í Folaldadali. Hann hafi byrjað að aka þessa leið fyrir 10 árum og geri oft. Greinilegt sé að stórvirkar vinnuvélar hafi farið þarna um og gert veg. Aðspurður vegna starfa síns var hann spurður um það á hversu löngum tíma þessi för hafi myndast. Sagðist hann ekki geta svarað því nema að hann vissi að búið væri að aka þennan veg alla vega í 25 ár en af því hvernig vegurinn er farinn er ljóst að þessi för hafi myndast allavega fyrir 15 til 20 árum miðað við það rof sem komið er þar sem ekki er möl.

       Jón Garðar Snæland 000000-0000 kom fyrir dóminn.  Upplýsti hann um að hann hafi skrifað bókina Utan alfaraleiða. Þar hafi hann skrifað um leiðina frá pípuveginum niður í Grafning. Hann hafi farið í nokkrar hópferðir þessa leið með ferðaklúbbnum 4x4. Klúbburinn 4x4 sé með starfandi umhverfisnefnd sem meðal annars vinni gegn utanvegaakstri. Akstur á umræddum vegi sé ekki í þeirri nefnd skilgreindur sem akstur utan vega.

            Niðurstaða

Ákærði neitar sök í málinu en viðurkennir að hafa ekið í umrætt sinn á vegaslóða þeim er hann var á er lögreglan hafði afskipti af honum þann 3. júní 2006 og heldur því fram að vegaslóðinn sé gamall slóði sem bæði hafi verið og sé enn í dag, ekið eftir á bifreiðum, vinnuvélum, fjórhjólum og torfærutækjum. Ekki er um það deilt í málinu að ákært er fyrir akstur á umræddum slóða þar sem lögreglan ásamt Landhelgisgæslunni kom að ákærða.

Við úrlausn ágreinings þessa ber að skilgreina hugtakið vegur í skilningi náttúruverndarlaga og umferðarlaga en ákært er fyrir að hafa ekið utan vega. Ekki er ágreiningur um að ákærði var á slóða sem ákæruvaldið telur að sé ekki vegaslóði í skilningi umferðarlaga og því hafi hinn meinti akstur verið utan vega.

Í 1. mgr. 17. gr. náttúruverndarlaga nr. 44/1999 segir: Bannað er að aka vélknúnum ökutækjum utan vega. Þó er heimilt að aka slíkum tækjum á jöklum, svo og á snjó utan vega utan þéttbýlis svo fremi sem jörð er snævi þakin og frosin.  Í greinargerð með frumvarpi til náttúruverndarlaga segir meðal annars um 17. gr. laganna að leitast sé við að sporna frekar við akstri utan vega sem því miður er allt of algengur og stafar oftast af fákunnáttu eða tillitsleysi við náttúruna. Engin skilgreining er í náttúruverndarlögum á  hugtakinu  „utan vega” eða „vegur” Í greinargerðinni með frumvarpinu er vísað til 2. gr. umferðarlaga nr. 50/1987 en þar er vegur skilgreindur sem vegur, gata, götuslóði, stígur, húsasund, brú, torg, bifreiðastæði eða þess háttar, sem notað er til almennrar umferðar. Akbraut er skilgreind sem sá hluti vegar sem ætlaður er fyrir umferð ökutækja. Skv. 1. gr. vegalaga, nr. 45/1994, merkir vegur akbraut, önnur mannvirki og land sem að staðaldri eru nauðsynleg til þess að vegur sé varanlegur, unnt sé að halda honum við og hafa af honum sem fyllst not. Samkvæmt 17. gr. frumvarpsins er meginreglan sú að bannað er að aka vélknúnum ökutækjum utan vega og verður í því sambandi að miða við skilgreiningu umferðarlaga. Ekki verður fjallað í niðurstöðum þessum um undanþágur laganna enda eiga þær ekki við í þessu máli. Ekki er heldur í máli þessu fjallað um akstur torfærutækja utan vega þar sem hér er ákært fyrir að hafa ekið þungu bifhjóli utan vega. Í greinargerð með frumvarpi til umferðarlaga nr. 50/1987 segir um skilgreiningu á hugtakinu „vegur” að skilgreiningin sé efnislega sú sama og í umferðarlögum með þeim breytingum að bifreiðastæðum er bætt í upptalninguna. Í umferðarlögum nr. 40/1968 sem felld voru úr gildi með lögum nr. 50/1987 er engin frekari skilgreining á hugtakinu vegur. Í Íslenskri orðabók, gefin út af Eddu 2002 segir um orðið „götuslóði” að það sé ógreinileg gata og orðið   „vegur” sé leið, gata eða braut fyrir menn, dýr eða farartæki til að fara eftir. Af myndum sem lagðar hafa verið fram í málinu svo og í vettvangsgöngu mátti greinilega sjá veg eða slóða sem ökutæki hafa farið eftir í langan tíma. Var greinilegt að ekki var eingöngu um að ræða slóða sem myndast hafði eftir dýr, svo sem kindagötu, heldur slóða sem sum staðar hafði verið keyrð möl í en sum staðar myndast för í jarðveginum eftir ökutæki og þá bifreiðar, traktora eða annars konar farartæki svo og væntanlega einnig dýr.  Slóða þessa eða götu er getið í bókinni  „Utan alfaraleiða” og er þar leiðarlýsing á slóðanum og hans getið sem Heybandsvegar, vetrar- og sumarleið. Á korti sem útgefið er af Loftmyndum ehf., af Þingvallavatni er slóðinn merktur inn með tákni sem skilgreint er sem slóði. Í málinu kom hins vegar fram að það sé misræmi á milli þeirra korta sem gefin eru út, hvort slóðar séu merktir inn eða ekki. Einnig kom fram í málinu að vitað væri til að margir fjölfarnir slóðar séu ekki merktir inn á kort Landmælinga og því séu slík kort ekki óyggjandi sönnun um að slíkur slóði sé ekki jafn varanlegur og almennur og þeir slóðar sem þegar hafa verið merktir inn á kort.  Af öllu ofansögðu er ekki hægt að draga aðra ályktun og dómurinn metur það svo, að slóði sá sem ákærði ók eftir þann 3. júní 2006 og lögregla og starfsmenn Landhelgisgæslunnar stóðu hann að við akstur á, sé skilgreindur sem götuslóði eða vegur og akstur á honum sé ekki akstur utan vega. Hafi það verið tilgangur löggjafans að útiloka akstur á slíkum slóðum þá verður verknaðarlýsing í náttúrverndarlögum og umferðarlögum að vera skýrari. Við fyrrgreindan slóða voru engar merkingar sem bönnuðu akstur vélknúinna ökutækja en full þörf er á slíkri merkingu ef banna á akstur á honum, þar sem um greinilegan og þekktan slóða er að ræða til margra ára. Engar skilgreiningar er að finna í lögum eða lögskýringargögnum um það að vegur þurfi að vera gerður úr ákveðnu efni, merktur inná sérstök kort eða auðkenndur sérstaklega til að kallast vegur í skilningi umferðarlaga eða náttúrverndarlaga. Því getur vegur eða slóði sem orðið hefur til í náttúrunni vegna síendurtekinna farar, flokkast sem vegur, gata eða götuslóði í skilningi umferðarlaga.     

Er það því mat dómsins af öllu þessu virtu að ákærði hafi ekki keyrt utan vega í skilningi náttúrverndarlaga nr. 44/1999 eins og í ákæru greinir og ber því að sýkna í máli þessu.

Með vísan til 166. gr. laga nr. 19/1991 skulu málsvarnarlaun skipaðs verjanda ákærða, Björns Þorra Viktorssonar, héraðsdómslögmanns, sem ákvarðast 185.530.- krónur, að meðtöldum ferðarkostnaði og  virðisaukaskatti greiðast úr ríkissjóði.

Gunnar Örn Jónsson fulltrúi sýslumannsins á Selfossi sótti mál þetta. 

Ástríður Grímsdóttir héraðsdómari, kveður upp dóm þennan.

 

D ó m s o r ð

Ákærði, R, er sýkn af kröfum ákæruvaldsins.

Málsvarnarlaun verjanda, Björns Þorra Viktorssonar, héraðsdómslögmanns, kr. 185.530.- skulu greidd úr ríkissjóði.

                                                            Ástríður Grímsdóttir.

Enduro Vs. Sýslumaðurinn á Selfossi

Ár 2006, miðvikudaginn 1. nóvember, er á dómþingi Héraðsdóms Suðurlands, sem háð er að Austurvegi 4, Selfossi, kveðinn upp í máli

 

nr. S-460/2006:

Ákæruvaldið

(Ólafur Helgi Kjartansson, sýslumaður)

gegn

Jóhanni Sigurþórssyni

(sjálfur)

 

svofelldur

 

dómur :

 

Mál þetta, sem þingfest var þann 13. júní sl., er höfðað með ákæru lögreglustjórans á Selfossi, dagsettri 19. júní 2006 á hendur Jóhanni Sigurþórssyni, kt. 220265-4049, Holtási 3, Garðabæ,  ,,fyrir umferðarlagabrot og utanvegaakstur með því að hafa, síðdegis laugardaginn 3. júní 2006, ekið torfærubifhjólinu BZ-796 án lögboðins skráningarmerkis utan vega í suðurátt eftir ómerktum slóða í vesturhlíð Hengils á Ölfusafrétti, sveitarfélaginu Ölfusi“.

Ákæruvaldið telur þessa háttsemi varða við 17. gr., sbr. 76. gr. náttúruverndarlaga nr. 44/1999 og 63. sbr. 64. gr. umferðarlaga nr. 50/1987, sbr. 17. og 23. gr. reglugerðar um skráningu ökutækja nr. 751/2003, sbr. 1. mgr. 100. gr. umferðarlaga nr. 50/1987 og krefst þess að ákærði verði dæmdur til refsingar.

Ákærði mætti við þingfestingu málsins, neitaði sök en óskaði ekki eftir verjanda.  Aðalmeðferð málsins fór fram 6. október s.l. en ákærði flutti mál sitt sjálfur.

 

Málavextir:

 

Í skýrslu lögreglu kemur fram að lögreglan hafi 3. júní s.l., í samvinnu við Landhelgisgæslu Íslands (LHG), farið í eftirlitsflug með utanvegaakstri í umdæmi lögreglunnar á Selfossi. Áhersla hafi verið lögð á að kanna viðkvæm gróðursvæði eins og Hellisheiði, Hengil og hálendið ofan Árnessýslu. Til eftirlitsins hafi verið notuð þyrla LHG, TF-Líf. Þurrt hafi verið í veðri og sólskin. Lagt hafi verið upp frá Selfossflugvelli um kl. 17:10 og flogið sem leið lá vestur yfir Þrengsli og Hellisheiði. Þaðan hafi verið flogið til norðurs yfir Hengil.  Þegar flogið hafi verið yfir vestanverða hlíð Hengils, hafi lögreglan séð hvar þremur torfæruhjólum hafi verið ekið í suður eftir stíg eða götu sem greinilegt var að torfæruhjólum hafði verið ekið um. Segir ennfremur í skýrslu lögreglunnar að flugstjóri þyrlunnar hafi lent skammt frá ökumönnum torfæruhjólanna, enda höfðu þeir stöðvað aksturinn. Þá hafi lögreglumaðurinn Leifur Halldórsson farið og rætt við ákærða, ökumann torfærubifhjóls með skráningarnúmerið BZ-796, og kynnt honum ástæðu afskipta lögreglunnar en það hafi verið ætlaður utan vega akstur ákærða. Við nánari skoðun á torfærubifhjóli ákærða á vettvangi hafi komið í ljós að engin skráningarmerki voru á hjólinu, heldur einungis skráningarnúmer hjólsins límt á það með svörtum stöfum. Aðspurður á vettvangi hafi ákærði ekki viljað tjá sig varðandi meint brot.

 

Framburður ákærða og vitna fyrir dómi.

           

Ákærði Jóhann Sigurþórsson skýrði svo frá fyrir dómi að hann hafi verið á torfæruhjóli sínu, með skráningarnúmerið BZ-796, á slóða í vestanverðum Henglinum. Sagði ákærði slóðann vera merktan inn á kort sem reiðleið og að auki vera stikaðan, þrátt fyrir að vera hvorki merktan sem reiðleið né sem slóða fyrir vélknúin ökutæki. Þá sagði ákærði slóðann vera einnig merktan sem veg í kortum frá Landmælingum Íslands og bera auðkennið Dyravegur en ákærði sagði sig hafa verið á umræddum vegi. Aðspurður sagði ákærði veginn ekki vera merktan fyrir vélknúna umferð en telur veginn líklega hafa verið notaðan af hestamönnum hér fyrr á árum. Sagði ákærði veginn hafa verið notaðan marg oft og jafnframt að hann hefði sjálfur áður ekið um veginn. Aðspurður sagðist ákærði ekki hafa upplýsingar um hvort heimilt væri að aka um umræddan veg á vélknúnu ökutæki. Sagðist ákærði hins vegar hafa upplýsingar um að vegurinn hefði verið notaður til keppni á torfæruhjólum fyrir nokkrum árum en var þó ekki kunnugt um hvort leyfi hefði verið fyrir því hjá yfirvöldum. Aðspurður sagðist ákærði ekki hafa verið í keppni þegar lögregla hafði tal af honum á umræddum vegi. Þá sagði ákærði aðspurður að hann hefði beygt af Nesjavallaveginum og inn á umræddan veg og sagði leiðina liggja frá Nesjavallaveginum meðfram Hengilssvæðinu og út að „gömlu Þingvallaleiðinni“. Aðspurður sagðist ákærði ekki hafa verið stöðvaður af lögreglunni, heldur hafi hann setið í brekku við veginn þegar þyrla LHG lenti skammt frá honum og lögreglumaður hafði tal af honum. Sagðist ákærði hins vegar ekki mótmæla því að hafa ekið umræddan slóða á torfærubifhjóli sínu. Þá sagði ákærði aðspurður um hvers vegna hann hefði ekki verið með lögbundnar skráningarplötur á torfærubifhjóli sínu, að þær væru óhentugar fyrir torfærubifhjól sem hans. Hins vegar sagði ákærði að hann gerði sér grein fyrir því að þær númeraplötur sem voru á torfærubifhjóli sínu í umrætt sinn, hafi ekki verið löglegar númeraplötur. Aðspurður ítrekaði ákærði að hann teldi að áhöfn þyrlu LHG hefði ekki séð hann akandi á umræddum vegi, heldur hefði hann verið í brekku skammt frá torfærubifhjóli sínu þegar lögreglan hafði afskipti af honum. Þá sagði ákærði að það hefði aldrei hvarflað að honum að flýja af vettvangi, þar sem hann hefði talið sig vera í fullum rétti til að aka umræddan veg.

            Vitnið Leifur Halldórsson, lögreglumaður, kom fyrir dóminn. Vitnið kvað sig hafa verið í áhöfn þyrlu LHG við eftirlit með akstri utan vega. Kvað vitnið þyrluna hafa farið frá Selfossflugvelli til vesturs yfir Þrengsli og síðan í átt að Henglinum. Kvað vitnið að við eftirlit hafi það tekið eftir torfæruhjólum á slóða eða götu sem greinilegt var að hafði talsvert verið ekin af torfæruhjólum áður. Sagði vitnið flugstjóra þyrlunnar hafa lent þyrlunni skammt frá torfæruökumönnunum. Aðspurt hvað vitnið að þegar það hafi komið auga á torfæruhjólin þá hafi þau verið á ferð. Kvað vitnið að um þrjú torfæruhjól hafi verið að ræða og hafi ákærði verið á einu þeirra. Sagði vitnið að tvö þeirra hefðu verið á ferð en eitt þeirra stopp. Hafi hinir tveir ökumennirnir stöðvað aksturinn þegar þyrlan flaug hring yfir vettvang. Aðspurt kvað vitnið sig og stýrimann þyrlunnar hafa farið og rætt við ökumenn torfæruhjólanna. Kvað vitnið að ákærða og félögum hans hafi verið kynnt ástæða afskipta lögreglunnar og að skýrsla yrði rituð um ætluð brot þeirra á akstri utanvega. Kvað vitnið að ökumenn hafi talið sig vera í rétti til akstursins og vísað til þess að umræddur slóði hefði oft verið ekinn. Aðspurt kvað vitnið torfæruhjól ákærða ekki hafa verið með löglegum númeraplötum, heldur hafi stafir sem gáfu til kynna skráningarnúmer hjólsins verið límdir á það. Aðspurt kvað vitnið slóðann vera greinilega ekki nýjan þar sem hann hefði verið orðinn skorinn og djúpur á köflum, gat vitnið getið sér til um að hann hefði verið ekinn um langan tíma. Sagði vitnið slóðann klárlega ekki einungis vera eftir þau torfæruhjól sem vitnið hafði afskipti af í umrætt sinn. Aðspurt kvað vitnið ekki hafa verið för eftir önnur ökutæki á slóðanum en hestamenn hafi verið á svæðinu. Kvað vitnið sig hafa séð ákærða akandi á slóðanum. Aðspurt kvað vitnið engar merkingar hafa verið við slóðann sem gáfu til kynna að heimilt væri að aka umræddan slóða á vélknúnum ökutækjum. Kvað vitnið að þyrlan hefði fylgt slóðanum frá Litlu Kaffistofunni og þangað til ákærði hefði hist fyrir á slóðanum. Aðspurt kvað vitnið sér ekki vera kunnugt um að neinar merkingar væru við Litlu Kaffistofuna um akstur á umræddum slóða.

 

Niðurstöður:

           

Í skýrslu lögreglu kemur fram að hluti áhafnar þyrlunnar sá hvar þremur torfæruhjólum var ekið eftir slóða til suðurs í vestanverðum Henglinum. Í skýrslutöku fyrir dómi kvað vitnið Leifur Halldórsson, lögreglumaður, sig hafa séð a.m.k. tvö torfæruhjólanna á ferð. Ákærði kvaðst ekki hafa verið akandi þegar hann varð þyrlunnar var en viðurkennir að hafa ekið eftir umræddum slóða í umrætt sinn. Það er því óumdeilt að ákærði hafði ekið eftir umræddum slóða þegar lögreglan hafði afskipti af honum í umrætt sinn.

            Ákært er í máli þessu fyrir brot á 17., sbr. 76. gr. laga nr. 44/1999, um náttúruvernd, vegna aksturs ákærða á umræddum ómerktum slóða. Í 1. mgr. 17. gr. náttúruverndarlaganna segir að bannað sé að aka vélknúnum ökutækjum utan vega. Í athugasemdum með frumvarpi því er varð að lögum nr. 44/1999, um náttúruvernd, er hugtakið „vegur“, í skilningi 17. gr. náttúruverndarlaganna, skýrt út. Þar er vísað til skilgreiningar 2. gr. umferðarlaga nr. 50/1987. Segir þar að með vegi sé átt við veg, götu, götuslóða, stíg, húsasund, brú, torg, bifreiðastæði eða þess háttar, sem notað sé til almennrar umferðar. Þá er einnig, í athugasemdunum, vísað til skilgreiningar 1. gr. vegalaga nr. 45/1994, þar segir að vegur merki akbraut, önnur mannvirki og land sem að staðaldri séu nauðsynleg til þess að vegur sé varanlegur, mögulegt sé að halda honum við og hafa af honum sem fyllst not. Í athugasemdunum segir einnig að meginregla 17. gr náttúruverndarlaganna sé sú að akstur vélknúinna ökutækja utan vega sé óheimill og verði í því sambandi að miða við skilgreiningu umferðarlaganna á því hvað felist í hugtakinu „vegur“. Í umferðarlögunum eru hvergi gerðar lágmarkskröfur til vegar, svo að vegur falli undir skilgreininguna. Í 3. gr. reglugerðar nr. 528/2005, um takmarkanir á umferð í náttúru Íslands, sem sett er á grundvelli 17. gr. náttúruverndarlaganna, er vegur skilgreindur sem varanlegur vegur, gata, götuslóði, stígur, húsasund, brú, torg, bifreiðastæði eða þess háttar, sem notað er að staðaldri til umferðar. Í framburði ákærða fyrir dómi kom fram að umræddur slóði væri vel greinilegur í náttúrunni og hefði verið títt ekinn af torfæruökumönnum. Þá kvað vitnið Leifur Halldórsson, lögreglumaður, fyrir dómi að umræddur slóði væri augljós í náttúrunni og greinilega ekki nýr. Af myndum sem teknar voru úr þyrlu LHG úr lofti má sjá slóðann greinilega. Það verður því að telja umræddan slóða vera greinilegan og varanlegan í náttúru Íslands. Í málinu er ákært fyrir að hafa ekið ómerktan slóða en bæði ákærði og vitnið Leifur hafa báðir borið fyrir dómi að slóðinn sé ómerktur, þ.e. að hvorki sé merki um að umferð eftir honum sé heimil, né óheimil vélknúnum ökutækjum. Í umferðarlögunum er ekki gerður áskilnaður um að vegur þurfi að vera merktur á tiltekinn hátt til þess að falla undir skilgreiningu laganna á „vegi“, hvort sem átt sé við merkingar á viðkomandi vegi eða að vegurinn sé merktur inn á landakort. Af öllu framangreindu virtu og þar sem ekkert í gögnum málsins gefur annað til kynna, verður að telja umræddan götuslóða falla undir skilgreiningu 2. gr. umferðarlaganna og 3. gr. rgl. nr. 528/2005, sem „vegur“. Með vísan til framangreinds verður því að telja umræddan slóða vera veg í skilningi laganna og akstur ákærða hafi því ekki verið utan vega eins og honum er gefið að sök í ákæru og því ber að sýkna ákærða af þessum hluta ákærunnar. Ákæru er þannig háttað að ekki er ákært fyrir akstur torfærutækis á grundvelli 6. gr. rgl. nr. 528/2005.

            Þá er ákærða einnig gefið að sök að hafa ekið torfærubifhjólinu BZ-796 án lögboðins skráningarmerkis. Í 63. gr. umferðarlaganna segir að áður en torfærutæki sé tekið í notkun skuli skráningarmerki sett á það. Í c-lið 64. gr. umferðarlaganna segir að ráðherra setji reglur um skráningarmerki. Í 1. mgr. 17. gr. reglugerðar nr. 751/2003, um skráningu ökutækja, segir að skráð ökutæki skuli merkt með skráningarmerki sem Umferðarstofa láti í té. Í skýrslutöku fyrir dómi viðurkenndi ákærði að hafa ekki verið með skráningarmerki útgefið af Umferðarstofu á torfærubifjóli sínu og er sök hans að þessu leyti því sönnuð.   

Að öllu framangreindu virtu og því að ákærði hefur ekki unnið til refsingar áður samkvæmt sakarvottorði sem liggur frammi í málinu, þykir refsing hans hæfilega ákveðin 10.000 kr. sekt í ríkissjóð sem greiðast skal innan fjögurra vikna frá birtingu dómsins en ella sæti ákærði fangelsi í 2 daga. 

Hjörtur O. Aðalsteinsson, dómstjóri, kveður upp dóm þennan. Dómsuppsaga hefur dregist lítillega vegna embættisanna dómarans.

 

Dómsorð:

 

Ákærði, Jóhann Sigurþórsson, greiði 10.000 króna sekt í ríkissjóð innan 4 vikna frá birtingu dóms þessa að telja en sæti ella fangelsi í 2 daga.

 

Hjörtur O. Aðalsteinsson

Jónas, hann klikkar ekki !

 Jónas og Guðmundur, háttsettir leyniþjónustu-agentar, eru sendir til Berlínar að myrða Hitler. Undirbúningurinn tekur marga mánuði, þeir setja saman skothelda áætlun, byggða á áreiðanlegum upplýsingum sem þeir hafa fengið um að Hitler fari alltaf á sama barinn á þriðjudögum klukkan 11:30.

Jónas og Guðmundur smygla sér inn í Þýskaland, fara huldu höfði í margar vikur og laumast að lokum til Berlínar. Á þriðjudegi eru þeir staddir við hornið á götunni, beint á móti barnum, tilbúnir að taka á móti og myrða Hitler, hvað sem það kostar.

Klukkan slær 11:30. Enginn Hitler.

Klukkan verður 11:35. Enn sést ekkert til foringjans.

Klukkan 11:45 snýr Jónas sér að Guðmundi og segir „Vá, maður, ég vona að ekkert hafi komið fyrir hann!"